We zeggen heel erg makkelijk ja als ons iets gevraagd wordt. Maar als je het gevoel hebt dat je leven wel erg vol wordt met (sociale) verplichtingen en dingen die nog gedaan moeten worden, wordt het misschien tijd om eens nee te zeggen. Maar wanneer en hoe zeg je nee?

De werkdruk verminderen

Heb je het gevoel dat je agenda overvol is en de items op je to do lijst steeds urgenter worden? Dan heb je het waarschijnlijk te druk. Maak eens een lijstje met al je verplichten en alle dingen die je toegezegd hebt. Schrik je van de hoeveelheid? Dan is het tijd om wat dingen te schrappen of in ieder geval niet meer op je schouders te nemen.

Nu is het tijd om dingen te schrappen. Staan er taken op je lijstje staan die eigenlijk niet hoeven? Misschien leg je jezelf dingen op die een ander helemaal niet zo belangrijk vindt. Elke week de bedden verschonen? Misschien kan het ook wel één keer per twee weken. Elke dag verse boodschappen doen? Misschien kun je ook af met om de dag boodschappen doen.

Kijk vervolgens of er taken zijn die je kunt delegeren. Kunnen gezinsleden helpen bij huishoudelijke taken? Kan een collega of stagiaire werktaken van je overnemen? Kun je dingen uitbesteden? Grote huishoudelijke klussen door een schoonmaakster laten doen? Boodschappen via internet bestellen en laten bezorgen? Af en toe een oppas regelen zodat je een avondje voor jezelf hebt?

Redenen om nee te zeggen

Nu is het zaak om ervoor te zorgen dat er geen nieuwe taken bij komen. Je gaat dus wat vaker nee zeggen. Voor jezelf heb je soms het gevoel dat je een goede reden moet hebben om nee te zeggen. Daarom volgen nu een aantal goede redenen om nee te zeggen:

• Je hebt geen tijd.
• Je voelt je overbelast.
• Je hebt niet voldoende ervaring of expertise om de taak te doen of hebt het gevoel de taak niet aan te kunnen.
• Als je ja zegt tegen iets, zeg je nee tegen iets anders. Dat iets anders is meestal iets wat je zelf graag had willen doen en waarvoor je nu dus geen tijd hebt.
• Je wilt die vrije avond ook echt vrij houden. Geen probleem. Niemand eist van je dat je nooit eens een vrije dag of avond hebt. Het is jouw tijd en jij beslist wat je ermee doet.

Hoe zeg je nee?

Nee zeggen is vaak moeilijk. Je wilt aardig gevonden worden en mensen niet teleurstellen. Toch is het in je eigen belang om af en toe ook eens nee te zeggen. Om het wat makkelijker te maken volgen hier enkele tips.

• Zeg niet direct ja op een verzoek, maar neem de tijd om na te denken. Zeg dat je er later op terug  komt of terug belt. Nu heb je tijd om naar je werklast te kijken en te bepalen of je iets wel of niet wilt doen.
• Vraagt je baas je iets te doen, dan is het wellicht verstandig om aan te geven waarom je de taak niet wilt doen. Geef desnoods aan dat je het eigenlijk al te druk hebt en vraag je baas wat er prioriteit heeft. Als je deze taak aanneemt, kun je iets anders niet doen.
• In veel andere gevallen, bijvoorbeeld bij persoonlijke verzoeken in de privé-sfeer, is gewoon ‘nee’ vaak al voldoende. Breid het eventueel uit met een ‘Nee, maar dank je dat je aan me gedacht hebt,’ of ‘Nee, een andere keer misschien.’ Laat je niet verleiden tot smoesjes of uitgebreide verklaringen. Je hebt het recht om nee te zeggen. Daarbij, je wijst een verzoek van de ander af, niet de persoon zelf.
• Worden mensen toch boos als je nee zegt, accepteer dat dan. Je kunt niet altijd iedereen tevreden stellen.

Maar wanneer zeg ik nee en wanneer zeg ik ja?

Heb je moeite om te bepalen waar je nee tegen moet zeggen? Maak voor jezelf een prioriteitenlijstje van dingen die je echt belangrijk vindt. Beperk jezelf tot maximaal vijf dingen. Bijvoorbeeld: gezin, studie, werk/carrière, huishouden, hobby. Past de vraag bij je prioriteiten, dan kun je overwegen ja te zeggen. Past de vraag niet bij je prioriteiten en moet je als je het toch doet nee zeggen tegen iets dat wel tot jouw prioriteiten hoort? Dan zeg je nee.

Merk je dat je toch nog te vaak ja zegt? Houdt eens een tijdje bij waar je ja tegen zegt terwijl je het eigenlijk niet wilt. Schrijf erbij in welke situatie dat was, tegen wie je ja zei en waarom. Schrijf ook op waarom je achteraf liever nee had gezegd. Na een tijdje zul je deze situaties gaan herkennen en kun je de valkuil van automatisch ja zeggen vermijden.

Tot slot: nee zeggen moet je leren. En dus oefenen. Na verloop van tijd wordt het steeds makkelijker om nee te zeggen. Maak je dus niet al te druk als het je de eerste keren nog heel veel moeite kost. Oefening baart kunst.

P.S.

Wil je meer rust, ruimte en overzicht? In de gratis minicursus 'Een opgeruimd leven' laat ik je zien hoe je overzicht kunt creëren in je spullen en je taken en hoe je je huis schoon kunt houden door schoonmaakroutines in te voeren. Je kunt je hier aanmelden en de minicursus vervolgens downloaden.